ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΨΩΡΑ
Πρόκειται για μια συνήθη μεταδοτική δερματική λοίμωξη, η οποία προκαλείται από το ακάρι της ψώρας. Αυτό το παράσιτο λέγεται Sarcoptes scabiei var. Hominis και προσβάλλει την ανώτερη στιβάδα της επιδερμίδας όπου ζει και αναπαράγεται.
Μεταδίδεται με την εκτεταμένη δερματική επαφή. Γι’ αυτό και οι συνθήκες συνωστισμού ευνοούν την εξάπλωση της πάθησης, ειδικά σε παιδιά που μπορούν να μολυνθούν σε χώρους, όπως το σχολείο και οι κατασκηνώσεις.
Παράλληλα, στους ενήλικες μπορεί να μεταδοθεί και με την επαφή, καθώς και με τη χρήση μολυσμένων αντικειμένων, όπως σεντόνια, πετσέτες, ρούχα, κ.λπ..
Είναι σημαντικό επίσης να υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ της ψωρίασης που είναι μια αυτοάνοση πάθηση που δεν μεταδίδεται και της ψώρας που είναι εξαιρετικά μεταδοτική.
ΕΙΔΗ ΨΩΡΑΣ
Τυπική ψώρα: ο πιο συνηθισμένος τύπος της λοίμωξης. Εμφανίζεται με τη μορφή εξανθήματος σε χέρια και καρπούς και προκαλεί κνησμό.
Οζώδης ψώρα: εκδηλώνεται με υψωμένες δερματικές βλάβες που προκαλούν κνησμό. Προσβάλλει τα γεννητικά όργανα, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα.
Νορβηγική ψώρα: είναι ο πιο σοβαρός τύπος ψώρας καθώς περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό παράσιτων. Εκδηλώνεται με λέπια στην επιφάνεια του δέρματος και εμφανίζεται κατά κύριο λόγο σε ασθενείς με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω κάποιας άλλης ασθένειας ή χορήγησης ανοσοκατασταλτικής αγωγής.
Ψώρα από ζώα: πέρα από τους ανθρώπους, η ψώρα μπορεί να προσβάλλει και τα ζώα, ειδικά σκύλους και γάτες. Το παράσιτο της ψώρας στον άνθρωπο είναι διαφορετικό από το παράσιτο που προσβάλλει τα ζώα. Από τα ζώα στον άνθρωπο μπορεί να μεταδοθεί η ψώρα, με βασικότερο παράδειγμα τη Σαρκοπτική ψώρα που εντοπίζεται κυρίως σε σκύλους και στους ανθρώπους προκαλεί έντονο κνησμό. Η ψώρα από ζώα υποχωρεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, εφόσον βέβαιο το ζώο έχει απομακρυνθεί από το χώρο ή ιαθεί.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΨΩΡΑΣ
Αν και η ψώρα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο στο δέρμα, τα ακάρεα συνήθως εισέρχονται σε αυτό από συγκεκριμένες περιοχές. Εξανθήματα εμφανίζονται κυρίως σε:
•Θηλές
•Χέρια
•Περιοχές ανάμεσα από τα δάχτυλα
•Περιοχές γύρω από τα νύχια
•Καρπούς
•Αγκώνες
•Γλουτούς
•Μέση
•Γεννητικά όργανα
•Περιοχές που καλύπτονται συχνά από ρούχα και κοσμήματα (π.χ. ρολόγια, βραχιόλια, κ.λπ.)
Από τη στιγμή που τα παράσιτα θα εισχωρήσουν στο δέρμα, χρειάζεται χρόνος μέχρι να εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα, συνήθως 2- 6 εβδομάδες. Βέβαια αν έχει προηγηθεί και άλλη λοίμωξη, τότε τα συμπτώματα αρχίζουν να εμφανίζονται πολύ πιο σύντομα, μέσε σε 1-4 μέρες.
Στα συμπτώματα αυτά συγκαταλέγονται:
•Έντονος κνησμός, ειδικά κατά τη διάρκεια της νύχτας.
•Εξανθήματα που μοιάζουν με σπυράκια ή μικρά εξογκώματα. Σε ορισμένους ασθενείς οι βλάβες μοιάζουν και με έκζεμα.
•Πληγές που συνήθως προκαλούνται λόγω του ξυσίματος και μπορεί να προκαλέσουν και περαιτέρω μόλυνση.
•Απολέπιση, κυρίως σε περιπτώσεις Νορβηγικής ψώρας.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΨΩΡΑΣ
Αφού γίνει η διάγνωση, η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει άμεσα για να αποτραπεί η περαιτέρω εξάπλωση του παράσιτου. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει αντιπαρασιτικές λοσιόν και κρέμες που εφαρμόζονται σε ολόκληρο το σώμα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθεί και από του στόματος θεραπεία που περιλαμβάνει κυρίως ιβερμεκτίνη και περμεθρίνη.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
Εφόσον πρόκειται για τόσο μεταδοτική νόσο, συστήνεται η θεραπεία να ακολουθείται από όλα τα μέλη της οικογένειας, ακόμα και αν δεν έχουν εμφανίσει συμπτώματα.
Παράλληλα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη χρήση των αντικειμένων που αναφέρθηκαν παραπάνω (σεντόνια, πετσέτες, κ.λπ.) σε περίπτωση συμβίωσης με άτομο που νοσεί.
Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΟΥ
Η ιατρός Μαρία Τσικελούδη παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της νόσου σε κάθε ασθενή και προτείνει τα κατάλληλα μέτρα για τον περιορισμό και την ταχύτερη αντιμετώπιση της.